4.2. İhracatta Kullanılan Dış Belgeler
.4.2.1. Alıcının Borçlandığı Mal Tutarını Gösteren Belgeler
v Proforma Fatura (Proforma Invoice)
Satıcı tarafından alıcıya gönderilen bir satış teklifi yada bir ön fatura niteliğindedir.Satıcı, teklif ettiği malın fiyatını, miktarını, markasını ödeme ve yükleme şekillerini proforma faturada göstererek alıcıya gönderir. Proforma faturada yer alan koşullar alıcı tarafından kabul edildiği takdirde, asıl sipariş için bir ön anlaşma yapılmış olmaktadır. Bunun yanı sıra faturadaki bilgilere göre ithalatçı, ihracatçı adına akreditif açabilmektedir. Öte yandan sipariş almak için posta ile numune göndermek gerektiğinde ithalatçı ülkenin Gümrük idaresi için proforma fatura düzenlenmesi gerekir.
v Ticari Fatura (Commercial Invoice)
Sipariş verilen mallar alıcıya gönderilirken, mal bedelinin ve dolayısıyla alıcının borçlandığı tutarı göstermek için tanzim edilen faturadır. Yabancı faturada aşağıdaki hususlar bulunmalıdır:
- Tanzim edildiği dilde " fatura " başlığı ,
- Antetli olarak ihracatçının adı, soyadı, ticaret unvanı, adresi, kaşesi, imzası ,
- İthalatçının adı, soyadı, ticaret unvanı ve adresi ,
- Faturanın düzenlenme tarihi ve numarası ,
- Malın miktarı, adı, ağırlık ve ölçüleri ,
- Malın ambalajı üzerindeki markalar ,
- Malın birim ve toplam fiyatı ,
- Teslim şekli ,
- Ödeme şekli ,
- Nakliye şekli ,
- Malın menşei .
Ayrıca alıcının isteğine bağlı veya ilgili ülke mevzuatınca zorunlu oan ekstra bilgiler de ticari faturada bulunabilir. Ticari Fatura, malın kimliğini gösterir.
Akreditiflerde , faturada yer alması gerekli bilgiler ve beyanlar özellikle belirtilir. Akreditif metnindeki mal tamamının aynen ticari faturadada yer alması gerekir. Bu nedenle faturaların bu yönden dikkatle incelenmesi gerekir. Aksi halde rezerv konusu ortaya çıkar. Öte yandan malın tanımlanması konusunda herhangi bir anlaşmazlık çıkmaması için malın yabancı dildeki karşılığının alıcı tarafından aynen verilmesi şarttır. Akreditif açtırma talimatı mektubunda alıcı " Ekli proforma gereği " şeklinde bir not koymuş ise banka proformada yazılı olan mal tanımlamasını aynen akreditife koymak zorundadır.
4.2.2. Malın Yüklendiğini Gösteren Belgeler(Transport Documents)
§ Deniz Konşimentosu (Marine Bill of Lading)
Gemi ile nakliyat halinde, yükün taşıta yüklendiğini ya da yüklenmek üzere teslim alındığını kanıtlayan belgeye " Konşimento " denir. Bu belgede malın yükleme limanından (Port of Lading), boşaltma limanına (Port of Discharge) kadar taşınacağı kayıt edilir. Konşimento, yükleten ile taşıyıcı arasında varılan bir sözleşme hükmündedir. Sadece deniz konşimentosu malın mülkiyetini temsil eder. Diğer konşimentoların hiçbiri malın mülkiyetini temsil etmez. Deniz konşimentosu emre, nama, emrine ve hamiline düzenlenir.
Emrine düzenlenen konşimentolar gönderilenin emrine düzenlenir (örneğin order to İşbank). Konşimento konusu mallar emrine gönderilenin cirosu ile esas alıcısına devredilir.Emre (to order) düzenlenen konşimentolar yükletenin emrine tanzim edilmiş kabul edilir. Böylece konşimentoların yükleten tarafından ciro edilmesi gerekir.
Nama düzenlenen konşimentolar (Straight Bill of Lading) gönderenin ismine düzenlenen konşimentolardır. Mallar konşimento üzerinde ismi yazılı gönderilene teslim edilir. Bu konşimentolar ciro yoluyla devredilemez. (Güven, 1993)
Hamiline düzenlenen konşimentolar gönderilenin isminin açık bırakıldığı veya yalnız hamiline kaydının konulduğu konşimentolardır. Bu tür konşimentolar sadece devir ile teslim edilebilir. Uygulamada oldukça az rastlanmaktadır. Bir konşimentodaki bilgileri şöyle sıralayabiliriz :
§ Yükleyicinin adı, ünvanı ,
§ Geminin adı ,
§ Yükün nitelikleri ,
§ Yükleme limanı ,
§ Boşaltma limanı ,
§ Navlun (ödeme yeri, ödeme şekli vs.) ,
§ Alıcının adı ,
§ Konşimento numarası ,
§ Kaptan ya da acentanın imzası ve tarihi .
Konşimentonun değişik türleri vardır. Yükleme taşıma açısından tesellüm ve yüklem konşimentosu olmak üzere ikiye ayrılır :
1 . Tesellüm Konşimentosu (Received for Shipment)
Konşimento sadece malın taşınmak üzere taşıyan tarafından teslim alındığını gösterirse, tesellüm konşimentosu adını alır. Ancak bu teslim, malın ne zaman yükleneceğini garantilemediğinden alıcı açısından rizikoludur. Bu durumda tesellüm konşimentosuna malların yüklendiğine dair " Shipped, On Board, Clean On Board " gibi kayıtlar düşülür. Altına gemi şirketinin kaşesini, parafı ve yükleme tarihi yazılır, bu tarih konşimento tarihidir.
2 . Yükleme Konşimentosu (On Board B/L)
Eğer bir konşimento doğrudan malın yüklendiğini gösteriyorsa yükleme konşimentosu adını alır. Böylece konşimentonun tanzim tarihi aynı zamanda yükleme tarihi olur.
3. Temiz Konşimento
Mallar iyi durumda teslim alınır ve gemiye yüklenirse yani hatalı değilse temiz konşimentodan (Clean On Board B/L), aksi halde kirli konşimentodan söz edilir.
Yükleten genellikle temiz konşimento karşılığında taşıyana teminat mektubu (letter of indemnity) verir. Bu mektupla yükleten, taşıyanı ve gemi kaptanını şerhli konşimentoya yol açan nedenlerin doğuracağı rizikolardan ve yasal sorumluluklardan arındırdığına garanti verir.
4. Bayat Konşimento
Konşimentonun, mallar alıcıya gitmeden yeterli bir süre önce, alıcının eline geçmiş olması gerekmektedir. Bu, alıcının karşılaşabileceği riskleri minimuma indirmek açısından önemlidir. Çünkü konşimentonun alıcının eline zamanında geçmemesi, malın gümrükten çekilememesi, limanda bekleme masrafı (demurrage), ek sigorta gideri gibi bir takım masrafların ortaya çıkmasına yol açar.
Her akreditifte ; bu belgelerin düzenlenme tarihinden sonra ödeme, poliçe kabulü veya iştira için ibraz edilecekleri sürenin belirlenmiş olması gerekir. Eğer böyle bir süre akreditifte yer almıyorsa, taşıma belgelerinin tanzim tarihinden itibaren 21 gün içinde bankaya ibraz edilmesi gerekir. Bu belirtilen süreler içinde ibraz edilmeyen konşimentolar bayat konşimento adını alırlar ve bankalar tarafından kabul edilmezler.
§ Uçak Konşimentosu (Airway Bill of Lading)
Havayolu ile taşımanın yapılması halinde malın havayolu şirketine verilmesi ile birlikte düzenlenen ve malın yüklenme yerinden boşaltma yerine kadar taşınacağını gösteren bir belgedir. Uçak konşimentosu, 3 'ü orijinal olmak üzere 12 nüsha olarak düzenlenmektedir. İlk orijinal havayolu şirketine, ikincisi malla beraber alıcıya, üçüncü orijinal ise yükletene verilir. Bunlar kıymetli evrak değildir, nama düzenlenir ve bu nedenle ciro ile devri sözkonusu değildir.
Mallar, mal mukabili ödeme şekline göre gönderiliyorsa,konşimento alıcı adına ; vesaik ödeme şekline göre gönderiliyorsa alıcı bankası adına kesilir. 3. nüsha bankaya ibraz edilen nüsha olup, alıcı malın bedelini ödediğinde ithalatçının bankası havayolu şirketine yazılı talimat geçer ve malın alıcıya teslimi sağlanır.
Teslim şekli FOB ise, hava konşimentosunda "Freight Prepaid", navlun bedeli boşaltma yerinde ödeniyorsa "Freight Collect" ibaresi yer alır.
Bu belgede, uçuş sefer sayısı, uçuş tarihi, malın cinsi, malın miktarı, alıcı adı, yükleten adı, navlun kaydı ile havaylu şirketinin kaşe ve imzası yer almaktadır.
Hava konşimentosunun nakliyeci için beyan edilen değer ile ilgili kısmında (Declared Value For Carriage) NVD ; gümrük için beyan edilen diğer kısmında (Declared Value For Customs) NCV kısaltmaları görülmektedir. NVD 'de, ya gönderen tarafından nakliye değeri, kesinlikle ilave olarak belirtilir ya da bir değer belirtilmez. NCV 'de ise gönderen ya da temsilci gümrük değerini beyan ve ilave edebilir ya da etmez. Bunun için ilgili kısma NCV ibaresi yazılır veya o kısım boş bırakılır
§ Nakliyeci Makbuzu (Forwarder's Certificate of Receipt - FCR)
Malların kamyonla taşınması halinde, mallar yükleten tarafından taşıyıcıya teslim edildiğinde verilen bir makbuzdur. Kıymetli evrak niteliğinde olmadığından malın mülkiyetini temsil etmez, bu nedenle ciro ile devri sözkonusu değildir. FCR ya alıcı firma adına ya da alıcı firmanın bankası adına düzenlenir. Alıcının bankası adına düzenlendiğinde konşimentoda ihbar adresi (Notify Adress) yer almalıdır. Bu adres alıcının kendisinin, temsilcisinin ya da gümrükçüsünün adresi olabilmekte, notify adresi mal üzerinde herhangi bir mülkiyeti ifade etmemektedir.
İçeriğinde taşıma sözleşmesi bulunmayan nakliyeci makbuzunun orijinal nüshasını, varış mahallindeki taşıma acentasına ibraz edene mallar teslim edilir.
v Karayolu Taşıma Belgesi (Road waybill - CMR)
Uluslararası nitelikteki CMR (Convention Merchandises Routiers) anlaşmasını kabul eden ülkelerde kullanılan bir karayolu taşıma belgesi olup, malların nakliyeci firma tarafından istenilen yere taşınmak üzere teslim alındığını gösteren bir belgedir. Bu belge, malların şartlara uygun olarak taşınmak üzere iyi durumda teslim alındığını ve taşıma sözleşmesinin yapılığını gösterir.
Üç orijinal olarak düzenlenir. Birincisi yükletene verilir, ikincisi mallara eşlik eder, üçüncüsü de taşımacıda kalır. Yükleten, mallar yolda iken taşıyıcıya talimat vererek taşımayı durdurma, teslim yerini değiştirme veya malları belgede ismi yazılı alıcıdan başka bir şahsa teslimini isteme hakkına sahiptir. Bu hak belgenin ikinci orijinalinin belgede adı yazılı alıcıya verilmesi üzerine, hükümden düşer. Anılan hakkı kullanmak istediğinde, yükleten belgenin birinci orijinalini nakliyeciye ibraz etmelidir. Bu durumda yeni bir talimat belgeye kaydedilir. Yükleten aynı zamanda nakliyeciye garanti vermelidir.
v Tır Karnesi
1959 yılında Cenevre'de imzalanan Tır Sözleşmesi (Transit İnternational Routier)'ne göre, bu sözleşmeye üye olan ülkeler arasında tır karnesi kullanılır. Türkiye bu sözleşmeyi 1965 yılında imzalamıştır.
Tır karnesi uluslararası bir kuruluş olan IRU (Internetional Routier union) tarafından dağıtılır. Ülkemizde ise firmalara Odalar Birliği aracılığıyla ilgili Ticaret Odası tarafından dağıtılır. Uluslararası nakliyat yapan araçlara özel bir belge olan tır karnesi, bu araçlar uluslararası nakliye yapabilme yetki belgesi (C-2) olan firmalar aracılığıyla kullanabilirler.Tır Sözleşmesini imzalayan ülkeler şunlardır :
- Afganistan - Endenozya - Norveç
- Arnavutluk - İran - Avusturya
- Cezayir - İrlanda - Polonya
- Belçika - İsrail - Portekiz
- Bulgaristan - İtalya - Romanya
- Şili - Ürdün - İsveç
- Kıbrıs - Yugoslavya - İsviçre
- Çekoslovakya - Kanada - İspanya
- Tunus - Danimarka - Kuveyt
- Türkiye - Almanya - Kore
- Rusya - Finlandiya - Lüksemburg
- Macaristan - Fransa - Malta
- A.B.D - Yunanistan - Moracco
- İngiltere - Hollanda
v Hamule Senedi (Railway Bill)
Hamule senedi, malların trenle taşınması sözkonusu olduğunda malın demiryolu idaresince taşınmak üzere teslim alındığını gösterir. Hamule senedi 6 yapraklı olarak düzenlenir, nama tanzim edilir ve bu sebeple ciro edilemez.
Bu belge demiryolu idaresince gönderene ancak malın bir vagonu doldurması halinde verilir. Aksi halde gönderen, malını bir taşıma komisyoncusuna teslim ederek nakliyeci makbuzu almalıdır. Taşıma komisyoncuları, bir araya getirerek vagon doldurur ve demiryolu idaresinden kendi adlarına hamule senedi alırlar. Hamule senedinin ilk nüshası mallarla birlikte gider, ikinci nüsha demiryolu idaresince gönderene dolu vagon karşılığı verilir.
v Karma Taşıma Belgesi (FIATA Combıned Transport Document)
Malın naklinin birden fazla nakil vasıtası ile yapılması durumunda, taşıyıcı tarafından yükletene verilen ve malların teslim alındığı yerden varış yerine kadar taşınacağını gösteren belgeye, karma taşıma belgesi adı verilir. Taşıyıcının sorumluluğu malı teslim aldığında başlar ve teslim mahalline kadar devam eder. Bu belge alıcının kendisi adına ya da bankası adına kesilir. 3 tür FIATA belgesinden söz edebiliriz :
- FIATA FCR belgesi, malların sevk edilmek üzere nakliyeci tarafından teslim alındığını gösterir. Nama düzenlenir ve ciro edilemez.
- FIATA FCT bekgesinde ise nakliyecinin sorumluluğu, bu belgenin orijinal nüshasını ibraz eden alıcıya veya onun ciro ettiği şahsa malları teslim edene kadar sürer. FIATA FCR emre tanzim edilir.
- Diğer FIATA belgesi, Combıned Transport bill of Landing'tir. Bu daha önce anlatılan Birleşik taşıma konşimentosunun, FIATA tarafından hazırlanmış olanıdır.
v House Bill of Lading
Nakliyeci (forwarder) taşımayı kendisi yapmıyorsa, bu belgeyi düzenleyerek yükletene verir ve kendi seçtiği taşıma aracıyla mal sevk eder. Diğer taşıma senetleri gibi malın mülkiyetini temsil etmeyen ve ciro edilemeyen bir belgedir.
v Sigorta Poliçesi
Malın deniz, hava ve karayolu ile taşınmasında uğrayabileceği risklere karşı korunması için sigortalı ve sigortacı arasında yapılan ve akdin şartlarını gösteren belgeye sigorta poliçesi (Insurance Polıcy) denir. Sigorta poliçesi kıymetli evraktır. Poliçede müşteri adının yanında " Daini Mürtein " (D/N) ibaresi varsa banka adı da yer alır ve tazminat durumunda ilk alacaklı olan bankadır. Sigorta kapsamında yer alan haklar ciro ve teslim ile başkasına devredilebilinir. Bir sigorta poliçesinde bulunması gereken şartları şöyle sıralayabiliriz.
- Sigortalının adı, soyadı, ve ticaret ünvanı ,
- Sigorta konusu olan malın cinsi, miktarı, markası, koli adedi, ağırlığı, ambalajı ,
- Sigorta meblağı (yabancı para veya TL cinsinden) ,
- Nereden nereye sevk edileceği ,
- Taşıma aracının cinsi (eğer kamyon ise plaka numarası, gemi ise adı, uçak ise uçuş numarası, tren ise vagon numarası poliçede yer alır) ,
- Yükleme tarihi ,
- İstenilen teminat türü .
Sigorta belgesinin kapsaması gereken minimum sigorta tutarı malların CIF bedeli veya malların CIP bedeli artı %10 'dur. Sigorta poliçesinde belirtilecek hususlardan bir veya birkaçının kesinlik kazanmadan sigorta yaptırılmasının gerekli olduğu hallerde ve özellikle bankalar tarafından akreditif açıldığında sigorta teminatına ihtiyaç duyulması halinde, elde bulunan bilgilerle geçici bir poliçe tanzim edilir. Buna " Flotan Poliçe " denir. Sevkiyat gerçekleşmeye başladığı zaman, kesinleşen bilgilerle kat'i sigorta poliçesi (zeyilname *) tanzim edilir.
4.2.3. Finansman Belgeleri
Finansman belgeleri, ihracatçı, ithalatçıya mal mukabili yani serbest olarak mal göndermeyip, karşı tarafa kredi ile mal satmak istemekle beraber, kendini kambiyo senedi ile garanti altına istediğinde gündeme gelmektedir. Bu amaçla kambiyo senedi olarak, dış ticarette ağırlıklı olan poliçe ve daha az oranda bono kullanılmaktadır.
4.2.3.1. Poliçe (Bill of Exchange , Draft)
Poliçe en basit şekilde, belli miktarda bir paranın, belirli bir vadede, bir üçüncü şahsa ödemesi için alıcaklının borçluya verdiği kayıtsız ve şartsız yazılı bir ödeme emri olarak tanımlanır.
Poliçe, kıymetli evraktan sayılan hususi bir havaledir. Dış ticarette, ihracatçının ithalatçıya göndereceği mal karşılığında onun adına tanzim edip, kendine ya da bir başkasına mal bedelinin ödenmesi ile ilgili yazılı emir poliçedir. Böylece ihracatçıya keşide eden (drawer), ithalatçıya da keşideli (drawee) adı verilmektedir.
Poliçeler emre yazılı senetlerden olup, devri ciro ve teslim yoluyla olur. Ciro, poliçe ya da poliçedeki ekli alonj üzerine iki şekilde yapılabilir.
- Tam ciroda, poliçeyi ciro eden ciro edeceği kimsenin adını, soyadını ve ödeyiniz ibaresini yazarak altını imzalar.
- Beyaz ciroda ise, ciro eden yalnızca ödeyiniz ibaresini yazarak ya da hiçbirşey yazmaksızın imzalar.
Poliçenin düzenlenmesi belirli kanuni şartlara göre belirtilmiştir. Bu kanuni şartlardan birinin bile eksik olması halinde belge, poliçe niteliğini kaybeder. Poliçedeki şekil şartları şu şekildedir :
- Düzenlendiği dilde poliçe kelimesini içermesi ,
- Şartsız ödeme ibaresi (pay) ,
- İhracatçıyı (keşideciyi) belirtmesi (adı, soyadı, ünvanı, imzası) ,
- Kime ödeneceğinin belirlenmesi ,
- İthalatçının (keşideli) belirlenmesi (adı, soyadı, ünvanı ve adresi) ,
- Keşide yeri ve tarihi ,
- Ödemenin yapılacağı tarih (vade : maturity) ,
- Döviz cinsi ve tutarı (currency and amount) ,
- Akreditif şartlarına göre konması gereken kayıtlar ,
- Ülke mevzuatına göre konması gerekli şartlar .
Bir poliçede diğer hususlar yanında önemli olan bir nokta, poliçenin ödeme zamanıdır. belli başlı ödeme zamanları şöyledir ;
- At sight : Görüldüğünde ödemeli .
- At.......................days sight : Görüldüğünden belli bir süre sonra ödemeli .
- At.......................days date : Tanzim tarihinden belli bir süre sonra ödemeli - At........days after B/L date : Konşimento tarihinden belirli bir süre sonra ödemeli - On 15.09.1996 : Belli bir tarihte ödemeli .
Akreditifli ya da vesaik mukabili ödeme şekline göre, ihraç edilen mala ait belgeler alıcı firmanın bankasına gönderilirken ayrıca bir poliçe eklenir. Bu poliçe kabul edildiğinde, kabul edilen poliçe ihracatçı bankasına ve oradan da ihracatçıya gönderilir. Ancak ihracatçı, elindeki poliçeye rağmen kredi verdiği süre içinde ithalatçının mali bakımdan zor duruma düşerek parayı ödememe rizikosuna karşı, alıcının bankasından kefil isteyebilir. "Aval" adı verilen bu kefil işleminde, alıcının bankası kefilliği kabul ederse poliçe üzerine "For aval for drawee " kaşesi vurur ve imzalar. Böylece poliçe güvenilir bir niteliğe kavuşarak, ihracatçı tarafından vadesi geleden ıskonto ettirilerek, finansman ihtiyacı karşılanabilir.
Poliçenin tek nüsha olarak tanzim edilmesi, kaybolma vb. riskler yüzünden risklidir. Bu sebeple bazı ülkelerde ve ülkemizde poliçeler birden fazla nüshalı olarak düzenlenebilir. (Akat, 2001)
4.2.3.2. Bono (Promissory Note)
Burada ihractçı tarafından ithalatçıya kredili bir mal satışı söz konusudur. Ancak poliçenin aksine, bonoda ithalatçı, ihracatçı lehine ödeme vaadinde bulunarak bu belgeyi imzalar ve alacaklısına gönderir. Ciro ile el değiştirir. Ödenmemesi halinde protesto edilerek icra takibatına uğrar.
4.2.3.3. Anlaşmaya Uygun Yükleme Yapıldığını Kanıtlayan Belgeler
4.2.3.3.1. Çeki Listesi (Weight List)
Çeki listesinde ithal olunan malların ağırlığı ayrıntılı bir şekilde gösterilir. Bu listedeki ağırlığın fatura ve konşimentoda gösterilen miktar ile aynı olması gereklidir.
4.2.3.3.2. Koli Ambalaj Listesi (Packing List)
Bu listede koli ambalaj adedi, her bir kolinin içinde hangi tür ve ne miktarda mal bulunduğu gösterilir. Ambalaj listesindeki sayıların yine fatura ve konşimentodaki mal adedi ile aynı olması gerekmektedir. Ayrıca bu listede ambalaj ölçüleride yer alır. Koli listesi, malın sayımı, teslimi ve koliyi açmadan içindeki malın bilinmesine olanak sağladığından gümrük kontrolünde önemli faydalar sağlar.
4.2.3.3.3. Kontrol Sertifikası (Inspection Certificate)
Malların ithalatçının siparişine uygun olup olmadığını gösteren gözetim belgesi bir gözetim şirketince düzenlenir. Bankalar aracılığıyla yapılan ödeme şekillerinde, bankalar yalnızca evrakın usulüne ya da istenilen koşullara göre uygunluğunu kontrol ederler, malın kalitesini kontrol etmeleri söz konusu değildir.
4.2.3.4. Yabancı Ülke Mevzuatının İstediği Belgeler
Dış ülkelere mal ihraç edilirken, o ülkelerin mevzuatına göre gümrüklerinin istediği belgeleri de tanzim edip, ithalatçıya göndermek gerekir. Bu belgeleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
1. Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
Menşe şahadetnamesi, ihraç edilen malların üretildiği ülkeyi gösteren bir belgedir. Bu belge, malın o ülkede ekimi, üretimi yapıldığını ya da başka bir ülkede yapıldığını kanıtlayıcı niteliktedir.
Gümrük işlemleri, ülkelerarası mevcut ticaret anlaşmaları hükümlerine göre yürütüldüğünden, tercihli gümrük rejiminden yararlanılabilmesi için gümrüğe gelen malların menşelerinin bilinmesi gereklidir. Bu belge Ticaret Odaları tarafından verilir. Menşe Şahadetnamesinde bulunması gerekli bilgiler :
- İhracatçı isim ve adresi ,
- İthalatçı isim ve adresi ,
- Malın cinsi ve nitelikleri ,
- Koli adedi, ambalaj şekli, marka ve numarası ,
- Birim fiyat ,
- Net ve brüt ağırlık ,
- Malın değeri (FOB, CIF...) ,
- Ticaret Odasının malların menşeini gösteren tasdik şerhi .
İki tür menşe şahadetnamesi vardır :
2. Menşe Şahadetnamesi (ABC)
Özellikle Ortak Pazar ülkelerine yaılan ihracatta düzenlenir. A, B, C lmak üzere 3 nüshadan oluşan şehadetnamenin "C" nüshası Ticaret Odasında alıkonularak, "A" ve "B" nüshaları ihracatçıya verilir. Orta Doğu ülkeleri için düzenlenen menşe şehadetnameleri A ve B nüshaları alıcının talebine göre önce ilgili ilin valiliğine, ilgili Konsolosluğa onaylatılır.
3. Özel Menşe Şehadetnamesi (Form A)
Bazı ithalatçı ülkelerin (A.B.D, Kanada, Japonya, Bulgaristan, Avustralya, Polonya, Macaristan, Çekoslovakya ve Rusya) Türkiyeden ithal edilen ürünlere ithalatçısı tarafından daha düşük gümrük vergisi ödenmesini olanaklı kılan Genel Preferanslar sisteminden yararlanmaları için (Form A) denilen özel menşe şehadetnamesi düzenlenir.
4. Dolaşım Belgesi (Movement Certificate)
Ortak Pazar ülkelerine yapılacak ihracatta ve bu ülkelerden yapılan ithalatta, tercihli rejimden yararlanma imkanı sağlayan bu belge tanzim edilir. Bu belge fiili ihracat sırasında düzenlenir,Ticaret Odasınca tasdik, Gümrük İdaresince vize edilir.
ATR.1 ve ATR.3 olmak üzere iki çeşittir. Malların Türkiyeden Ortak Pazar üyesi bir ülkeye doğrudan nakledilmesinde ATR.1, Türkiyeden ihraç edilen bir malın önce başka bir ülkeye, daha sonra Ortak Pazar üyesi bir ülkeye ihraç edilmesi halinde ATR.3 belgesi düzenlenir.Söz konusu belgelerin belirli süreler içinde alıcı ülke gümrüklerine ibrazı için gereklidir, aksi takdirde belgeler işleme konulmamaktadır. (Akat, 2001)
5. İhracat Bilgi Belgesi / Kota Belgesi (Export Informatıon Document - EID)
Tekstil gibi bazı mallarımıza ithalatçı ülkelerin miktar kısıtlaması yani kota koymaları halinde, kota evrakının İhracatçı Birliklerinden alınarak ithalatçıya gönderilmesi gerekir. Kotaların ihracatçılara dağıtılması geçmişte gerçekleştirdikleri ihracat miktarına (Past Performance) ya da yılda 4 kez dağıtılan serbest kotalara göre yapılır.
6. Konsolosluk Faturası (Consular Invoıce)
Bazı ülkelerin ithalat mevzuatında, ihraç ülkelerindeki ithalatçı ülkenin konsolosluğundan sağlanacak boş faturanın doldurularak, anılan konsoloslukça tasdik edilmesi istenir. Böylece mal ithal gümrüğünde tam değeri üzerinden vergilendirilmiş olmaktadır.
7. Tasdikli Fatura (Legalized Invoice)
Özellikle Orta Doğu ülkeleri, ticari faturaların ihraç ülkesindeki kendi konsolosluklarınca tasdik edilmesini isterler. Burada amaç, yüksek fatura bedeli tanzim ederek ülke dışına döviz kaçışını önlemektir.
- Beyaz ciroda ise, ciro eden yalnızca ödeyiniz ibaresini yazarak ya da hiçbirşey yazmaksızın imzalar.
Poliçenin düzenlenmesi belirli kanuni şartlara göre belirtilmiştir. Bu kanuni şartlardan birinin bile eksik olması halinde belge, poliçe niteliğini kaybeder. Poliçedeki şekil şartları şu şekildedir :
- Düzenlendiği dilde poliçe kelimesini içermesi ,
- Şartsız ödeme ibaresi (pay) ,
- İhracatçıyı (keşideciyi) belirtmesi (adı, soyadı, ünvanı, imzası) ,
- Kime ödeneceğinin belirlenmesi ,
- İthalatçının (keşideli) belirlenmesi (adı, soyadı, ünvanı ve adresi) ,
- Keşide yeri ve tarihi ,
- Ödemenin yapılacağı tarih (vade : maturity) ,
- Döviz cinsi ve tutarı (currency and amount) ,
- Akreditif şartlarına göre konması gereken kayıtlar ,
- Ülke mevzuatına göre konması gerekli şartlar .
Bir poliçede diğer hususlar yanında önemli olan bir nokta, poliçenin ödeme zamanıdır. belli başlı ödeme zamanları şöyledir ;
- At sight : Görüldüğünde ödemeli .
- At.......................days sight : Görüldüğünden belli bir süre sonra ödemeli .
- At.......................days date : Tanzim tarihinden belli bir süre sonra ödemeli - At........days after B/L date : Konşimento tarihinden belirli bir süre sonra ödemeli - On 15.09.1996 : Belli bir tarihte ödemeli .
Akreditifli ya da vesaik mukabili ödeme şekline göre, ihraç edilen mala ait belgeler alıcı firmanın bankasına gönderilirken ayrıca bir poliçe eklenir. Bu poliçe kabul edildiğinde, kabul edilen poliçe ihracatçı bankasına ve oradan da ihracatçıya gönderilir. Ancak ihracatçı, elindeki poliçeye rağmen kredi verdiği süre içinde ithalatçının mali bakımdan zor duruma düşerek parayı ödememe rizikosuna karşı, alıcının bankasından kefil isteyebilir. "Aval" adı verilen bu kefil işleminde, alıcının bankası kefilliği kabul ederse poliçe üzerine "For aval for drawee " kaşesi vurur ve imzalar. Böylece poliçe güvenilir bir niteliğe kavuşarak, ihracatçı tarafından vadesi geleden ıskonto ettirilerek, finansman ihtiyacı karşılanabilir.
Poliçenin tek nüsha olarak tanzim edilmesi, kaybolma vb. riskler yüzünden risklidir. Bu sebeple bazı ülkelerde ve ülkemizde poliçeler birden fazla nüshalı olarak düzenlenebilir. (Akat, 2001)
4.2.3.2. Bono (Promissory Note)
Burada ihractçı tarafından ithalatçıya kredili bir mal satışı söz konusudur. Ancak poliçenin aksine, bonoda ithalatçı, ihracatçı lehine ödeme vaadinde bulunarak bu belgeyi imzalar ve alacaklısına gönderir. Ciro ile el değiştirir. Ödenmemesi halinde protesto edilerek icra takibatına uğrar.
4.2.3.3. Anlaşmaya Uygun Yükleme Yapıldığını Kanıtlayan Belgeler
4.2.3.3.1. Çeki Listesi (Weight List)
Çeki listesinde ithal olunan malların ağırlığı ayrıntılı bir şekilde gösterilir. Bu listedeki ağırlığın fatura ve konşimentoda gösterilen miktar ile aynı olması gereklidir.
4.2.3.3.2. Koli Ambalaj Listesi (Packing List)
Bu listede koli ambalaj adedi, her bir kolinin içinde hangi tür ve ne miktarda mal bulunduğu gösterilir. Ambalaj listesindeki sayıların yine fatura ve konşimentodaki mal adedi ile aynı olması gerekmektedir. Ayrıca bu listede ambalaj ölçüleride yer alır. Koli listesi, malın sayımı, teslimi ve koliyi açmadan içindeki malın bilinmesine olanak sağladığından gümrük kontrolünde önemli faydalar sağlar.
4.2.3.3.3. Kontrol Sertifikası (Inspection Certificate)
Malların ithalatçının siparişine uygun olup olmadığını gösteren gözetim belgesi bir gözetim şirketince düzenlenir. Bankalar aracılığıyla yapılan ödeme şekillerinde, bankalar yalnızca evrakın usulüne ya da istenilen koşullara göre uygunluğunu kontrol ederler, malın kalitesini kontrol etmeleri söz konusu değildir.
4.2.3.4. Yabancı Ülke Mevzuatının İstediği Belgeler
Dış ülkelere mal ihraç edilirken, o ülkelerin mevzuatına göre gümrüklerinin istediği belgeleri de tanzim edip, ithalatçıya göndermek gerekir. Bu belgeleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
1. Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin)
Menşe şahadetnamesi, ihraç edilen malların üretildiği ülkeyi gösteren bir belgedir. Bu belge, malın o ülkede ekimi, üretimi yapıldığını ya da başka bir ülkede yapıldığını kanıtlayıcı niteliktedir.
Gümrük işlemleri, ülkelerarası mevcut ticaret anlaşmaları hükümlerine göre yürütüldüğünden, tercihli gümrük rejiminden yararlanılabilmesi için gümrüğe gelen malların menşelerinin bilinmesi gereklidir. Bu belge Ticaret Odaları tarafından verilir. Menşe Şahadetnamesinde bulunması gerekli bilgiler :
- İhracatçı isim ve adresi ,
- İthalatçı isim ve adresi ,
- Malın cinsi ve nitelikleri ,
- Koli adedi, ambalaj şekli, marka ve numarası ,
- Birim fiyat ,
- Net ve brüt ağırlık ,
- Malın değeri (FOB, CIF...) ,
- Ticaret Odasının malların menşeini gösteren tasdik şerhi .
İki tür menşe şahadetnamesi vardır :
2. Menşe Şahadetnamesi (ABC)
Özellikle Ortak Pazar ülkelerine yaılan ihracatta düzenlenir. A, B, C lmak üzere 3 nüshadan oluşan şehadetnamenin "C" nüshası Ticaret Odasında alıkonularak, "A" ve "B" nüshaları ihracatçıya verilir. Orta Doğu ülkeleri için düzenlenen menşe şehadetnameleri A ve B nüshaları alıcının talebine göre önce ilgili ilin valiliğine, ilgili Konsolosluğa onaylatılır.
3. Özel Menşe Şehadetnamesi (Form A)
Bazı ithalatçı ülkelerin (A.B.D, Kanada, Japonya, Bulgaristan, Avustralya, Polonya, Macaristan, Çekoslovakya ve Rusya) Türkiyeden ithal edilen ürünlere ithalatçısı tarafından daha düşük gümrük vergisi ödenmesini olanaklı kılan Genel Preferanslar sisteminden yararlanmaları için (Form A) denilen özel menşe şehadetnamesi düzenlenir.
4. Dolaşım Belgesi (Movement Certificate)
Ortak Pazar ülkelerine yapılacak ihracatta ve bu ülkelerden yapılan ithalatta, tercihli rejimden yararlanma imkanı sağlayan bu belge tanzim edilir. Bu belge fiili ihracat sırasında düzenlenir,Ticaret Odasınca tasdik, Gümrük İdaresince vize edilir.
ATR.1 ve ATR.3 olmak üzere iki çeşittir. Malların Türkiyeden Ortak Pazar üyesi bir ülkeye doğrudan nakledilmesinde ATR.1, Türkiyeden ihraç edilen bir malın önce başka bir ülkeye, daha sonra Ortak Pazar üyesi bir ülkeye ihraç edilmesi halinde ATR.3 belgesi düzenlenir.Söz konusu belgelerin belirli süreler içinde alıcı ülke gümrüklerine ibrazı için gereklidir, aksi takdirde belgeler işleme konulmamaktadır. (Akat, 2001)
5. İhracat Bilgi Belgesi / Kota Belgesi (Export Informatıon Document - EID)
Tekstil gibi bazı mallarımıza ithalatçı ülkelerin miktar kısıtlaması yani kota koymaları halinde, kota evrakının İhracatçı Birliklerinden alınarak ithalatçıya gönderilmesi gerekir. Kotaların ihracatçılara dağıtılması geçmişte gerçekleştirdikleri ihracat miktarına (Past Performance) ya da yılda 4 kez dağıtılan serbest kotalara göre yapılır.
6. Konsolosluk Faturası (Consular Invoıce)
Bazı ülkelerin ithalat mevzuatında, ihraç ülkelerindeki ithalatçı ülkenin konsolosluğundan sağlanacak boş faturanın doldurularak, anılan konsoloslukça tasdik edilmesi istenir. Böylece mal ithal gümrüğünde tam değeri üzerinden vergilendirilmiş olmaktadır.
7. Tasdikli Fatura (Legalized Invoice)
Özellikle Orta Doğu ülkeleri, ticari faturaların ihraç ülkesindeki kendi konsolosluklarınca tasdik edilmesini isterler. Burada amaç, yüksek fatura bedeli tanzim ederek ülke dışına döviz kaçışını önlemektir.
5. DIŞ TİCARETLE İLGİLİ TERİMLER VE AÇIKLAMALARI İLE KISALTMALAR VE KARŞILIKLARI
5.1. Dış Ticaretle İlgili Terimler Ve Açıklamaları
Tablo 5‑1 Dış ticaretle ilgili terimler ve açıklamaları
| Letter of Credit | Akreditif(L/C) İthalatçının talimatı ile bir bankanın önceden tespit edilen şartlara uygun olarak kendi üzerine çekilecek poliçeyi ödeyeceği ya da kabul edeceği konusunda ihracatçıya yaptığı taahhüttür. |
| ATR Document | ATR Belgesi Malların Türkiyeden Avrupa Birliği üyesi bir ülkeye veya Birlik üyesi bir ülkeden Türkiyeye ihraç veya ithal edilmesinde kullanılan bir belgedir. |
| CE Mark | CE İşareti Bir ürünün Avrupa Birliği direktifleri ile belirlenen sağlık, güvenlik, çevrenin ve tüketicinin korunması gereklerine uygun olduğunu gösteren bir Birlik işaretidir. |
| Cost And Freight | CFR Mal bedeli ve navlun. |
| Cost, Insurance Freight | CIF Mal bedeli, sigorta, navlun. |
| Delivered Duty Paid | DDP Gümrük resmi ödenmiş olarak teslim. |
| Delivered Duty Unpaid | DDU Gümrük resmi ödenmeden teslim. |
| Direct Bill of Lading | Doğru Konşimento Geminin malları aktarma yapmadan yükleme limanından diğer boşaltma limanına taşınması halinde gerekecek konşimento. |
| Marine Bill of Lading | Deniz Konşimentosu Gemi acentası veya kaptanı tarafından düzenlenerek yükletene verilen, malın teslim alındığını ve kararlaştırılan şekilde taşınarak gönderilene teslim edileceğini gösteren, malı temsil eden ve üzerinde tasarruf hakkı sağlayan kıymetli evrak niteliğindeki belge. |
| EUR 1 Document | EUR 1 Belgesi EUR 1 belgesi Türkiyenin EFTA ülkeleri ile olan ticaretinde ve Avrupa Birliği ile demir – çelik ürünlerinde parafe ettiği Serbest Ticaret Antlaşması kapsamı ürünler ticaretinde kullanılan belge. |
| EX Works | EXW Ticari işletmede teslim |
| Order Bill of Lading | Emre Yazılı Konşimento Üzerinde belli bir kimseye ya da onun emrine ödenmesi için kayıt bulunan konşimento |
| Free Alongside Ship | FAS Gemi doğrultusunda teslim |
| Free Carrier | FCA Taşıyıcıya teslim |
| Free on Board | FOB Gemi bordasında teslim |
| Irrevocable Letter of Credit | Gayrı Kabilî Rücu Akreditif İthalatçının kararlaştırılan şartları tamamen yerine getirmesi üzerine, akreditif vadesinde çekilecek poliçelerin akreditifi açan banka tarafından kabul edileceği veya ödeneceği konusunda kesin bir taahhüt içeren akreditif. Tarafların isteği ve onayı olmadan iptal edilemez ve hükümleri değiştirilemez. |
| Stand By Letters of Credit | Garanti Akreditifi Bir bankanın bir borcunun ödenmemesi veya bir yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda lehdarın talebi üzerine belli miktardaki bir parayı gayri kabili rücu olarak ödeyeceğini taahhüt eden mektup. |
| Supervising Company | Gözetleme Şirketi Malı ihracatçı veya alıcı adına ihraç veya ithal noktasında ağırlık,miktar ve kalite gibi konularda kontrol edip rapor veren tarafsız şirket. |
| Customs Duty | Gümrük Resmi İthal edilecek mallardan gümrük giriş tarifesi cetvellerine göre alınan vergi. |
| Bill of Carriage | Hamule Senedi Nakliye veya Taşıma senedi de denir. Malı gönderenle nakleden,malın ne şekilde nakledileceğine, teslim ve tesellümüne mahsus esasları kapsayan senettir. |
| Air Freight | Hava Navlunu Havayolu ile yük taşıma ücreti |
| Air Freight İnsurance | Hava Taşıma Senedi Havayolu ile taşınan malların sağlıklı bir şekilde alıcısına ulaşmasını temin |
| Airway Bill | Hava Taşıma Senedi Havayolu ile taşınan malların sağlıklı bir şekilde alıcısına ulaşmasını temin etmek için uygulanan sigorta |
| ISO 9000 Certificate | ISO 9000 Belgesi ISO 9000 Kalite Güvence Sistem Belgesi,son ürünün kalitesinden çok ürün ve işletme yönetiminde,ürün tasarımında,kullanılan deney ve muayene yöntemlerinde,ürün ve hizmetlerin kalitesini kontrol altında tutmak için gerekli organizasyon yapısında uygulanacak kılavuzları içeren bir toplam kalite güvencesi standardıdır. |
| Revocable Letter of Credit | Kabili Rücû Akreditif Akreditif açan banka tarafından her an iptal edilen akreditiftir. |
| Bill of Lading (L/C) | Konşimento Tren,uçak veya gemi ile yapılan taşımacılıkta kullanılan ve malını taşımak üzere teslim alındığını ve varış noktasında konşimento sahibine teslim edileceğini gösteren bir belgedir. |
| London İnterbank Offered Rate | Libor Londra para piyasasında yürütülen işlemlerde, birinci sınıf bankaların kullandığı kredilere uygulanan faiz oranlarını göstermektedir. |
| Cash on Delivery | Mal Karşılığı Ödeme İhraç edilen malın bedelinin,malın ihracatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödenmesidir. |
| Manifesto Cargo | Mal Manifestosu Kaptanın gemi ile taşıdığı yükün neden ibaret olduğunu gösteren ve varılan yerin gümrük idaresine yapılan bildiri. |
| Certificate of Origin | Menşe Şahadetnamesi Bir malın üretildiği veya yapıldığı ülkeyi gösteren ve idari makamlarınca onaylanmış ve alıcı ülkenin konsoloslarınca vize edilen bir belgedir. |
| Correspondent Bank | Muhabir Banka Akreditif işlemlerinde,ihracatçı ve ithalatçı arasında bağlantıyı sağlamakla görevli banka. |
| Fordwarding Agent | Nakliyat Acentası Malların taşınması ile uzmanlaşmış kişi,genellikle nakliyat komisyoncusudur. |
| Freight Insurance | Nakliyat Sigortası Taşımada mallara veya taşıma araçlarına gelecek zararları karşılayacak olan sigorta |
| Transport Documents | Nakliye Vesaiki Malın yüklenmek veya sevk edilmek üzere teslim alındığını gösteren vesika. |
| Freight | Navlun Taşıyıcının nam ve hesabına ödenecek olan,eşya ve yolcunun taşınmasına ilişkin ücretlerin tamamıdır. |
| Freight Invoice | Navlun Faturası CIF ve CF olarak ihraç edilen mallara ait navlunun satıcı tarafından ödenmesi gerekir. Navlunun ödendiğinin doğrulamak için konşimento üzerine “navlunu ödenmiştir” kaydı konulur. Konşimentoda bu kayıt bulunuyorsa konşimento ile birlikte nakliyeci tarafından düzenlenen bir navlun faturasının da bankaya verilmesi gerekir. Bu navlun faturasında,malların yüklenerek teslim alındığı ve bir navlun borcunun kalmadığı gösterilir. |
| Order | Ordino Yükleme ve boşaltma yapılmadan önce bunun ne şekilde yapılacağını göstermek üzere gemi acentalarının kaptana veya nakliye acentalarının nakliyeciye hitaben yazdıkları talimat. |
| Original Invoice | Orjinal Fatura Gümrük işlemlerine,döviz transfer ve taahhütlerine esas olarak alınan ve ihracatçı tarafından düzenlenerek alıcıya gönderilen fatura. Bu faturalarda ayrıca satışın şekli ve ödeme koşulları da gösterilir. |
Original Manifest
Orjinal Fatura
Hareket limanlarında her boşaltma limanı için ayrı ayrı düzenlenen ve hareket limanlarındaki gümrük memurları tarafından imza olunmuş şekilde boşaltım yapılacağı liman gümrüklerine ibraz olunan manifestolar.
Bill of
Excange, Draft
Poliçe
Senet metninde poliçe kelimesi veya yabancı dilde karşılığı olan kelimeyi, belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız olarak havaleyi,ödeyecek olan muhatabın ad ve soyadını, keşide tarihi ve yerini, keşidecinin imzasını taşıyan senet.
Proforma İnvoice
Proforma Fatura
Alıcıya satılacak malın cinsi,kalitesi, tahmini fiyatı ve bedeli, satış koşulları hakkında bir bilgi vermek üzere düzenlenen ve daha çok bir teklif niteliği taşıyan fatura çeşidir.
Re-export
Re Eksport
Diğer ülkelerden yurda ithal edilen malların daha sonra yurtdışına ihraç edilmesidir.
Pier to Pier
Rıhtımdan Rıhtıma (LCL / LCL)
Kargonun hazırlanması ve boşaltılması işlemi taşıyıcı tarafından gerçekleştirilir. Her iki işlemde taşıyıcının tesislerinde yapılır.
Revolving Letter of Credit
Rotatif Akreditif
Verilen talimatta tespit edilmiş akreditif tutarının tamamının veya bir kısmının kullanılması veya çekilen poliçenin ödenmesi halinde, talimatta belirtilen miktarda aynı şartla ve otomatik olarak yenilenen akreditiftir. Bu tür akreditif genellikle aynı cins malı tek bir ihracatçıdan kısım kısım ithal edilen ithalatçı tarafından açılır.
Free Zone
Serbest Bölge
Ulusal gümrük sınırı dışında bırakılmış özel idari statüye bağlı yerlerdir. Vergi kanunları ile mali yükümlülükler buralarda tamamen veya kısmen uygulanmayabilir.
Pre-shipment Finance
Sevk Öncesi Finansman
İthalatçıdan siparişi alan ihracatçının,ihraç malı üretmek,satın almak veya göndermek için ihtiyaç duyduğu, işletme sermayesi özelliğinde olan bir finans türü.
Post-shipment Finance
Sevk Sonrası Finansman
Malların sevkiyle, ihraç bedellerinin tahsili arasındaki döneme ilişkin bir ihracat finansmanı türü.
Shipping Document
Sevk Vesaiki
Fatura, konşimento, koli listesi, menşe şehadetnamesi A – TR Belgesi, sigorta poliçesi gibi vesaiki kapsayan ve ihracatçının bankası tarafından, şubesine veya ithalatçının ülkesindeki aracı bankaya gönderilip, sözkonusu bankanın ithalatçı poliçeyi ödediği veya kabul ettiği zaman teslim ettiği vesika.
Order
Sipariş
Bir malın satın alınması amacıyla ısmarlanması.
Barter
Takas
Takas iki ayrı ülkedeki ithalatçı ve ihracatçı firmalar arasında malın malla değişimi şeklinde yapılan bir ticaret şekli.
Tariff Number
Tarife Numarası
Gümrük ithalat genel tarife cetvelinde her mal veya mal grupları için saptanan numaralardır.
Conforming Bank
Teyid Eden Banka
Akreditif bedelinin amir banka tarafından ödenmediğinde kendisi tarafından ödeneceğini lehdara taahhüt eden banka.
Confirmed Letter of Credit
Teyitli Akreditif
Amir banka tarafından,sağlamlaştırma ve doğrulayıcı yönde kendi sorumluluk ve taahhütlerini de ekleyerek açılan akreditif.
Unconfirmed Letter of Credit
Teyitsiz Akreditif
Bu tür akreditiflerde muhabir banka herhangi bir mali sorumluluk yüklenmez. Akreditifin açılmış olduğunu ve şartlarını lehdara bildirmekle yetinir.
Commercial Invoice
Ticari Fatura
Alıcı ile satıcı arasında yapılan işlemin bir kaydıdır
Transit Transport
Transit Taşıma
Çıkış ve varış noktaları bir akit taraf ülkesinin dışında olan noktalar arasında,diğer akit taraf ülkesi üzerinden yapılan yolcu veya eşya nakli.
Transit Trade
Transit Taşıma
Döviz tahsis edilerek veya edilmeksizin satın alınan yabancı menşeli malların transit olarak veya doğrudan doğruya başka bir ülkeye satılması.
Documents
Vesaik
Ticarette kullanılan konşimento, poliçe, konsolosluk faturası, uzman raporu gibi çeşitli belgelere verilen isim.
Documents Against Acceptance (DA)
Vesaik Mukabili Kabul
İthalatçının malları alabilmesi için gerekli evrakların ancak ihracatçı tarafından keşide edilen poliçelerin kabulü karşılında teslimi
Cash Against Documents (CAD)
Vesaik Mukabili Ödeme
İhracatçının malını gönderdikten sonra ithalatçının ülkesindeki bir yetkili aracı bankaya başvurarak söz konusu bankaya sevk evrakı yolladığı ve bu evrakın ithalat bedelinin ödenmesinden sonra ithalatçıya teslimi konusunda talimat verdiği ödeme biçimidir
Orjinal Fatura
Hareket limanlarında her boşaltma limanı için ayrı ayrı düzenlenen ve hareket limanlarındaki gümrük memurları tarafından imza olunmuş şekilde boşaltım yapılacağı liman gümrüklerine ibraz olunan manifestolar.
Bill of
Excange, Draft
Poliçe
Senet metninde poliçe kelimesi veya yabancı dilde karşılığı olan kelimeyi, belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız olarak havaleyi,ödeyecek olan muhatabın ad ve soyadını, keşide tarihi ve yerini, keşidecinin imzasını taşıyan senet.
Proforma İnvoice
Proforma Fatura
Alıcıya satılacak malın cinsi,kalitesi, tahmini fiyatı ve bedeli, satış koşulları hakkında bir bilgi vermek üzere düzenlenen ve daha çok bir teklif niteliği taşıyan fatura çeşidir.
Re-export
Re Eksport
Diğer ülkelerden yurda ithal edilen malların daha sonra yurtdışına ihraç edilmesidir.
Pier to Pier
Rıhtımdan Rıhtıma (LCL / LCL)
Kargonun hazırlanması ve boşaltılması işlemi taşıyıcı tarafından gerçekleştirilir. Her iki işlemde taşıyıcının tesislerinde yapılır.
Revolving Letter of Credit
Rotatif Akreditif
Verilen talimatta tespit edilmiş akreditif tutarının tamamının veya bir kısmının kullanılması veya çekilen poliçenin ödenmesi halinde, talimatta belirtilen miktarda aynı şartla ve otomatik olarak yenilenen akreditiftir. Bu tür akreditif genellikle aynı cins malı tek bir ihracatçıdan kısım kısım ithal edilen ithalatçı tarafından açılır.
Free Zone
Serbest Bölge
Ulusal gümrük sınırı dışında bırakılmış özel idari statüye bağlı yerlerdir. Vergi kanunları ile mali yükümlülükler buralarda tamamen veya kısmen uygulanmayabilir.
Pre-shipment Finance
Sevk Öncesi Finansman
İthalatçıdan siparişi alan ihracatçının,ihraç malı üretmek,satın almak veya göndermek için ihtiyaç duyduğu, işletme sermayesi özelliğinde olan bir finans türü.
Post-shipment Finance
Sevk Sonrası Finansman
Malların sevkiyle, ihraç bedellerinin tahsili arasındaki döneme ilişkin bir ihracat finansmanı türü.
Shipping Document
Sevk Vesaiki
Fatura, konşimento, koli listesi, menşe şehadetnamesi A – TR Belgesi, sigorta poliçesi gibi vesaiki kapsayan ve ihracatçının bankası tarafından, şubesine veya ithalatçının ülkesindeki aracı bankaya gönderilip, sözkonusu bankanın ithalatçı poliçeyi ödediği veya kabul ettiği zaman teslim ettiği vesika.
Order
Sipariş
Bir malın satın alınması amacıyla ısmarlanması.
Barter
Takas
Takas iki ayrı ülkedeki ithalatçı ve ihracatçı firmalar arasında malın malla değişimi şeklinde yapılan bir ticaret şekli.
Tariff Number
Tarife Numarası
Gümrük ithalat genel tarife cetvelinde her mal veya mal grupları için saptanan numaralardır.
Conforming Bank
Teyid Eden Banka
Akreditif bedelinin amir banka tarafından ödenmediğinde kendisi tarafından ödeneceğini lehdara taahhüt eden banka.
Confirmed Letter of Credit
Teyitli Akreditif
Amir banka tarafından,sağlamlaştırma ve doğrulayıcı yönde kendi sorumluluk ve taahhütlerini de ekleyerek açılan akreditif.
Unconfirmed Letter of Credit
Teyitsiz Akreditif
Bu tür akreditiflerde muhabir banka herhangi bir mali sorumluluk yüklenmez. Akreditifin açılmış olduğunu ve şartlarını lehdara bildirmekle yetinir.
Commercial Invoice
Ticari Fatura
Alıcı ile satıcı arasında yapılan işlemin bir kaydıdır
Transit Transport
Transit Taşıma
Çıkış ve varış noktaları bir akit taraf ülkesinin dışında olan noktalar arasında,diğer akit taraf ülkesi üzerinden yapılan yolcu veya eşya nakli.
Transit Trade
Transit Taşıma
Döviz tahsis edilerek veya edilmeksizin satın alınan yabancı menşeli malların transit olarak veya doğrudan doğruya başka bir ülkeye satılması.
Documents
Vesaik
Ticarette kullanılan konşimento, poliçe, konsolosluk faturası, uzman raporu gibi çeşitli belgelere verilen isim.
Documents Against Acceptance (DA)
Vesaik Mukabili Kabul
İthalatçının malları alabilmesi için gerekli evrakların ancak ihracatçı tarafından keşide edilen poliçelerin kabulü karşılında teslimi
Cash Against Documents (CAD)
Vesaik Mukabili Ödeme
İhracatçının malını gönderdikten sonra ithalatçının ülkesindeki bir yetkili aracı bankaya başvurarak söz konusu bankaya sevk evrakı yolladığı ve bu evrakın ithalat bedelinin ödenmesinden sonra ithalatçıya teslimi konusunda talimat verdiği ödeme biçimidir
5.2. Uluslararası Kısaltmalar Ve Karşılıkları
Kısaltma İngilizce karşılığı Türkçe karşılığı
A.A. Always Afloat Daima yüzer halde
a.d. Ante diem/before date Gününden önce/vadesi gelmiş
A.F. Advance Freight Peşin avans navlun
A.H. After Hatch Kıç ambar ağzı
A.P. Additional Premium Ek prim
a/c Account Hesap, hesaba
A/C Account current Cari hesap
A/d After date Vadesinden sonra
a/s (ekonomi) At sight İstatistik pozisyonu / Madde
A/S (deniz taşıma.) Alongside Bordada
A/S (ticaret) Account Sale Satış hesabı
A/S (bankacılık) Account Sales/After sight Satış hesabı/Görüldükten sonra
A/V Ad valorem Kıymet üzerinden
Acc Accepted,Acceptance Kabul edilmiştir, kabul
ad/advt Advocate Avukat
Afft. Affidavit Yeminli yazılı ifade
aflt. Afloat Yüzer halde
AI First class 1. sınıf
Alt. Alternate Yedek/Vekil
amt. Amount Miktar
an. Anno Yılda
Anch. Anchorage Demir yeri
arbtn./ arbtror Arbitration/Arbitrator Tahkim (arbitraj)
art. Article İstatistik pozisyonu / Madde
assd. Assessed Tahakkuk etmiş
Assigt. Assignment Devir, temlik
Assn. Association Dernek, birlik
Att. Gen. Attorney General Başsavcı
att.At.,/ Atty. Attorney Vekil/Dava vekili
awb Airwaybill (Hava) konşimento
B.B. Bill Book Borç senedi defteri
B.B.B. Before Breaking Bulk Yükü (dökme) boşaltmaya başlamadan önce
b.d. (bankacılık) Bills discounted/Bank draft İskonto edilmiş senet/ Banka keşidesi
B.D. Bar Draught Sığlıkta gerekli minimum su çekimi
B.D.I. Both Dates Inclusive Her iki tarih dahil
B.E. Both ends, at both load/ discharge ports l. küpeşteler, 2. yükleme/boşaltma limanları
B.O.T. Board of Trade Ticaret Heyeti
b.p. By procuration (power of attorney) Vekaleten imzaya yetkili
B.U. Buyer's option Alıcı opsiyonu
B/C Bills for collection Tahsile verilen senetler
B/Ch. Bristol Channel Bristol kanalı
b/d Broughtdown Nakil yekün
B/E Bill of Exchange Poliçe, ciro ile devrolunan kıymetli evrak
B/G Bonded goods Gümrüğü ödenmemiş transit mal
B/H Bil1 of Health/Bulkhead Sağlık sertifikası/Dökme yük için gerekli düşey bölme
B/N Banknote Banknot
B/P (bankacılık) Bills payable Borç senedi
B/P (ticaret) Bill payable Ödenecek senetler
B/R Bills receivable Alacak senedi
B/S (deniz taşıma) Bill of Sale Gemi mülkiyetini devreden vesika
B/T Berth terms Yükleme ve boşaltma kuralları
B/S (b.s) Bill of Sale/Balance Sheet Satış faturası/Bilanço (bankacılık)
bal. Balance Denge
Bd. Bond Tahvil
Bds. Boards Tahta, mukavva
bkpt. Bankrupt Müflis
bre. Barrel Varil
Bs/c Bills of collection Tahsil senetleri
c Currency/Cents/Case/ Para/Sent/Durum
C and D Collection and Delivery Senet tahsili ve teslim
C. B. Cash Credit Para olarak verilen kredi
C. div. Cumulative dividend Birikmiş temettü
C.a.D. Cash against documents Vesaik mukabili ödeme
C.b.d. Cash before delivery Teslimden önce ödeme
c.d. Cash discount/Certificate of deposit Kasa iskontosu Teminat makbuzu
C.F. Cost and Freight Mal Bedeli ve Navlun
C.G. Coast Guard Sahil koruma
C.G.A. Cargo's proportion of General Average Büyük avaryadan yükün hissesine düşen
C.H. Custom House Gümrük Dairesi
C.i.a. Cash in advance Peşin para
C.I.F. Cost, Insurance, Freight Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun
C.I.F.c.and I. Cost insurance, Freight, Commission and Interest Mal Bedeli, Sigorta, Navlun, Komisyon ve Faiz
C.L. Carload Lot Alıcının bulunduğu istasyona teslim
C.O.D. Cash on Delivery Teslimat anırıda öderne
C.O.P. Custom of the Port Liman teamülü, usulü
C.o.S. Cash on shipment Sevkiyat anında peşin
C.P.D. Charterers Pay Dues Vergi, rüsum gemi kiralayana ait
c.r. Current rate Cari kur
c.r.m. Cash by return mail/Cash on receipt of merchandise Dönüş postası geldiğinde ödenecek/emtia alındığında ödenecek
c.r.s. Cash by return steamer Geminin dönüşünde
c.w.o. Cash with order Sipariş verildiğinde ödeme
C/A Capital account Sermaye hesabı
c/f Carried forward Nakli yekün
C/H Clearing House Takas Dairesi
c/m Certificate of manufacture İmalat belgesi
C/n Certificate of Origin Menşe Şehadetnamesi
C/N (ticaret) Credit Note Alacak dekontu
C/N (bankacılık) Credit Note Kredi dekontu
c/o Care of/Cash order Aracılığı ile (eliyle) Peşin para ile sipariş
C/P Charter Party Gemi kira kontratı
Carr.pd. (cge.pd.) Carriage paid Taşıma ücreti ödenmiş
cash b/I Cash against bill of lading Konşimento karşılığı peşin ödeme
Cash. Cashier Kasiyer, veznedar
cd. Sl Conditional sale Şartlı satış
ch.ppd. Charges prepaid Önceden ödenen masraflar
chq. Cheque Çek
cl.b/l Clean bill of lading Temiz, eklentisiz konşimento
cld. Cleared İlişkisiz
Coll. Collect/collection Senet tahsili/tahsil etme
Conf. Confirm/confirmed Teyit/teyitli
Cons.cert. Consular certificate Konsolusluk sertifikası
ctf. Certified/certificate Tasdikli/sertifika
Ctge. Cartage Nakliye Ücreti
curr. Current/Currency Cari/Para
D / D Demand Draft Görüldüğünde ödenecek poliçe
D / N Debit Note Borç Dekontu
D.1/2 D. Despatch half Demurrage Surastarya yarısı kadar dispeç
D.a. (bankacılık) Documents against acceptance Vesaik mukabili kabul
D.a.d. Documents against discretion of collecting bank Tahsilatı yapan bankanın takdiri karşılığında vesaik
D.A. (ticaret) Deposit account Mevduat hesabı
D.A.F. Delivery at Frontier Hudutta teslim
d.b.k. Drawback Gümrük resmi iadesi, reddi rüsum.
d.d.o. Despatch Discharging only Yalnız boşaltmada dispeç
D.F. Dead Freight ÖIü navlun, Pişmanlık navlunu
D.L.O. Despatch Loading Only Yalnız yüklernede dispeç
D.P.B. Deposit pass-book Mevduat cüzdanı
d.s. Days after sight İbrazından sonraki günler
D.W. Dead Weight Geminin toplam ton ağırlığı
D.W.C.C.C. Dead Weight Cargo Carry Capacity Gemiyi ortalama çektiği su hattına kadar batırabilecek yük ve bu yükü taşıma kapasitesi
d/a Days after acceptance Kabulden sonraki günler
D/A (ticaret) Documents against Acceptance Kabul karşılığı vesaik
D/D Demand draft İbrazında ödenecek poliçe
D/N Debit note Borç dekontu
D/O Delivery Order Teslimat emri
D/P Documents against Payment Ödeme karşılığı vesaik
D/r Deposit receipt Teminat makbuzu
D/y Delivery Teslimat
deb. Debit Borç zimmet
Decl. Declaration/Declared Beyanname/deklare edilmiş
Deft. Defendant Müdafı, savunucu
Depr. Depreciation Amortisman
dft. Draft Poliçe/kambiyo senedi
dft/a. Draft attached Poliçe eklennıiş
dft/c Clean draft Belgesiz poliçe
Dis. Discount İskonto, indirim
Distr. Distribute/Distributor Dağıtma/Distribütör
Div. Dividend/Division Temettü/Taksim
do Ditto Aynı, aynen
Dr. Drawer Keşide eden
ds dft Sight draft/Date draft İbrazından ödenecek poliçe/vadeli poliçe
e.and o.e Errors and omissions excepted Hata ve noksanlar hariç
e.e. Errors excepted Hata1ar hariç
E.P.D. Excess Profit Duty Olağanüstü Kazanç Vergisi
E.T. A. Expected Time of Arrival Geminin tahmini varış tarihi
E.T.D. Expected Time of Departure Gemirıin tahmini ayrılış tarihi
ea Each Her; beher
encl. Enclosure Ekleri
end. Endorsed/endorsement Ciro edilmiş/ciro
ex. Exchange Kambiyo/Döviz kuru/ Borsa
Ex. int. Ex interest Faiz hariç
Ex.d.(
ex.div.) Ex dividend (um) Kar hissesi olmadan, temettüsüz
exl. Exclusive, excluding Hariç, rnüstesna
EXQ Ex Quay Rıhtımda teslim
Ex Works İşyerinde teslim
Ex factory Fabrikada teslim
Ex warehouse Depoda teslim
F.A.C. Fast As Can Mümkün olan süratle
F.a.q. Fair average quality Uygun ticari kalite
F.A.S. Free Alongside Ship Geminin yanında teslim
F.and.D. Freight and Demurrage Navlun ve sürastarya
f.b. Freight bill Navlurı senedi faturası
F.d. Free discharge Boşaltma masrafları gemiye ait olmaksızın
F.g. Fully good Tamamen iyi kalite
f.i.a. Full interest admitted Kabul edilmiş tam faiz
f.i.b. Free into bunkers Ambara teslim
F.I.O. Free In and Out Taşıyıcının yükleme ve boşaltma giderleriyle ilgisi yoktur.
F.I.O.S. Free In and Out, Stowed Bkz. F.I.O. ve istif giderleriyle ilgisi yoktur.
F.I.O.S.T. Free In and Out, Stowed and Trimmed Bkz. F.I.O.S. ve tanzim giderleriyle ilgisi yoktur.
f.o.c. Free of charge Ücretsiz
f.o.l. Free of interest Faizsiz
F.O. Firm Offer Kat'i teklif, Bağlayıcı teklif
F.O.B. Free On Board Gemi bordasında teslim
F.O.R. Free On Rail İstasyon rayında teslim
F.O.T. Free On Truck Vagonda teslim
f. p. Fully paid Tümüyle ödenmiş
F.P. Floating (open) policy Serbest (açık) poliçe
F.T. (deniz taşıma) Freight ton 224O (veya 2OOO) libre ağırlığında hacim birimi navlun ton-1.O16 kg. F.T. (deniz taşıma)
Free of Turn Yanaşma yeri olsun, olmasın gemi varışındarı sonra astorya günleri sayılır.
F.T. (deniz taşıma) Full Terms Tüm komisyon veya indirimler navluna dahildir.
F.T.W. Free Trade Wharf Serbest Ticaret Limanı
f.x. Foreign exchange Döviz
fr.fwrd. Freight forward Navlun vadeli
frt. coll. Freight collect Navlun tatısil edilecek
frt.pp. Freight prepaid Navlun peşin ödenmiş
FRT. Freight Navlun
g r. Gross Brüt
G.M.B. Good merchantable brand İyi kalite
G.R.T. Gross Register Tonnage Sicile kayıtlı gros ton
gr. wt. Gross weight Brüt ağırlık
Gtee. Guarantee Garanti, teminat
Gtee.(gtd ). Guarantee/Guaranteed Garanti/garanti edilmiş
H.O. Head Office Merkez (büro)
H.P. Horse Power Beygir gücü
H.W.M. High Water Mark Yüksek su çizgisi
hrs. Hours Saat
İ. B. Invoice Book Fatura defteri
I.O.U. I owe you Size borcum, borç senedi
I/c In charge of Görevli, nezaretçi olarak
I/F Insufficient funds Yetersiz karşılık, fon
İ/F Insufficient funds Yetersiz karşılık
I/I Indorsement irregular Gayri muntazam ciro
Incl. Included, inclusive Dahil edilmiş, dahil
Inst. Instant (present month) Cari ay
Irr. Irredeemable İtfa edilemez (gayri kabulürücu)
j.a. Joint account Müşterek hesap
L.a. Letter of advice İhbar mektubu
L.b. Long bill Uzun vadeli senet
L.B. Life Boat Can Filikası
L.C.D. Telegram Country Destination Telgraf gönderildiği ülke dilinde
L.C.O. Telegram Country Origin Telgraf-çekildiği (gönderen) ülke dilinde
L.h. Letter of hypothecation İpotek mektubu
L.H. Lower Hold Dip ambar
L.O.A. Length Overall Geminin tam boyu
L/C Letter of Credit Akreditif
L/D Letter of deposit Rehin senedi
Led. Ledger Defterikebir
Liq. Liquidation,1iquidated/liquid Tasfiye, tasfiye edilmiş/ likid
Ltd. Limited Sınırlı
m.d. Months date/months after Ayın tarihi/tarihten sonraki
M.I.P. Marine Insurance Policy Deniz sigortası poliçesi
M.O. Money Order Havale emri
M.O.L.O.O. More or Less In Owner's Option Çoğu/azı armatör opsiyonunda
m.p. Months after payment Ödemeden sonraki aylar
m.s. Months after sight, months sight İbrazından bir ay sonra
M/R Mate's Receipt Ordino Yükleme ordinosu
Marg. Margin Marj
mat. Maturity Vade
Mem. Memorandum Muhtıra
mtg.(mort). Mortgage Rehinli
mth. Month Ay
N.A.A. Not Always Afloat Daima yüzer halde değil
n.d. Not dated Tarih konmamış
N.O.R. Notice of Readiness Hazırlık Mektubu
n.o.s. Not otherwise stated, not otherwise specified Aksi ifade edilmemiş ise
n.p. Net proceeds Net hasılat, gelirler
N.R.T. Net. Register Tonnage Net tescil tonu
n/a No account Hesabı yok
n/e. Not exceeding Geçmeyecek
n/f. no funds Karşılıksız
natl. National Ulusal
neg. Negotiable Ciro ve devredilebilir
Net Terms Free of Charterer's commission Kiralayan komisyonu hariç yükleme/boşaltma masrafları gemiye ait değil.
o.d. on demand/overdraft Talep halinde/Kredi Limitini aşma
o.p. Open policy Açık poliçe
O.R. Owner's Risk Armatör riskinde
o.s. Outstanding Kapanmamış (hesap)
O.S.D. Open Shelter Decker Açık barınak güverteleri
O.S.P. One Safe Port Emin bir liman
O/a. On acceptance/ On account Kabul halinde/namına, hesabına
o/c. Overcharge Fazla masraf yükleme
O/o. Order of Emrine
on cons. On consignment Konsiye olarak
o.p.o One price only Tek fıyat
opt. Option, optional Opsiyon, opsiyona bağlı
P.A. Power of Attorney/ Private account Vekaletname/Özel hesap
p.and l. Profit and loss Kar ve zarar
P.B. Pass Book Tasarruf Cüzdarıı
P.O.C. Port of Call Uğranılacak liman
P.O.R. Port of Refuge Sığınılacak liman
P/N (p.n.) Promissory note Emre yazılı senet
pchs. Purchase Satınalma
per.pro. Per procuration Vekaleten imzaya yetkili
prem. Premium Prim
Q.O.O. Quantity in Owner's Option Miktar armatör opsiyonunda
R.d. (deniz taşıma.) Running days Astarya günlerinde tatiller dahil sayılan günler
r/a. (R.A.) Refer to acceptor Muhataba rnüracaat
R/C Re-credited Tekrar kredi verilmiş
r/d (bankacılık) Refer to drawer Keşideciye müracaat
r/e Refer to endorser Cirantaya müracaat
rem. Remit, remittance Para transferi, havalesi
rept.( recpt.) Receipt Makbuz
Rev. Revision Tashih, revizyon
Rev. A /C . Revenue account Gelir hesabı
s, p. Supra under protest Senedi protesto ettikten sonra kabul etme, protestolu senet
S.B. Sales Book Satış Defteri
S.C. Salvage charges Kurtarma masrafları
S.F. Stowage Factor İstif faktörü
S.H.E.X. Sundays and Holidays Excepted Pazar ve tatiller hariç
S.H.I.N.C. Sundays and Holidays Included Pazar ve tatiller dahil
S.O.L. Shipowner's Liability Armatör yükümlülükleri
S.P.A. Sundry Persons' account Muhtelif şahıs hesabı
S.W. Shipper's Weights Yükleyici (sevkiyat) ağırlıklan
s/a . Subject to approval Onaya bağlı
s/d b/ L Sight draft with bill of lading attached Konşimento eklenmiş ibrazında poliçe
S/N Shipping Note Sevkiyat bildirisi
Supt. Superintendent Şef, yetkili memur
Sy. Drs. Sundry debtors Muhtelif borçlular
Sy.Crs. Sundry Creditors Muhtelif alacaklılar
T.B. Trial Balance Mizan
T.D. Tweendeck Gladora
t.m.o. Telegraphic money order Telgrafla para havalesi
T.O. Turnover Ciro
t.r. Trust receipt Zilyetlik makbuzu
t.t. Telegraphic transfer Telgrafla para havalesi
T/C Time Charter Zamanla sınırlı gemi kira1ama sözleşmesi
tar. Tariff Gümrük tarifesi
ult. Ultimo, last month Geçen ay
V.o.p. Value as in original policy Kıymet (değer) orijinal poliçedeki gibi
V/A Voucher attached Vesika, senet etkili
W.A. With Average Avarya dahil
W.B. Water Ballast Boş gemiye denge arttırmak için alınan safra
W.I.B.O.N. Whether in Berth or Not Yanaşmış olsun veya olmasın
W.S.(RED) Rates, Extras and Demurrage per World Scale Fiat, ekstra ve sürastarya uluslararası ölçülere göre
W.V.N.S. With Vessels Natural Segregations Yükün geminin doğal şekline göre ayırılıp, yerleştirilmesi
W.W.D. Weather Working Days Hava şartları uygun çalışma günü
w/m Without margin Marjsız
w/w Warehouse warrant Antrepo makbuzu
whf. Wharf Rıhtım
wholes. Wholesale Toptan satış
x.in. Ex interest Faizsiz
1. SONUÇLAR
Dış ticareti, üretilen mal ve hizmetlerin belirli bir ücret karşılığı son kullanıcılarına ulaştırılmasını sağlayan alım-satım faaliyetlerinin tümü olarak tanımlayabiliriz. Söz konusu alım-satım faaliyetleri devamlı olarak tekrarlanmakta, işlemler bütünü içine birçok kuruluşların hizmetleri katılmaktadır. İşlemler bütününü; ihracat belgelerini bunların nerelerde nasıl kullanılacağı, hangi kuruluşların onaylayacağı, ödeme ve finans şekillerini, teslim şekillerini içermektedir.
Projenin hazırlanması için öncelikle kaynak taraması yapılmış, ihracat süreçleri kaynak taramalarından anlaşıldıktan sonra uygulama için XXX Dış Ticaret ve Tekstil A.Ş. yöneticileri ile birlikte çalışılarak, şirketin kullandığı belgeler, bilgi akışları, teslim şekilleri ortaya konup ihracat süreçleri anlaşılmaya çalışılmıştır.
Bu çalışmada hedeflenen, pazarlama sonrası ihracat süreçlerinin ortaya konması ve bu süreçlerin işletilmesi esnasında kullanılan bilginin kaynağı, hazırlanan belgeler, teslim şekillerinin, finansman türlerinin, ödeme araçlarının ortaya konulmasıdır. Projenin başlangıcında çok basit olduğunu düşündüğüm ihracat süreçlerinin konunun derinlemesine indikçe hassasiyetini anlamak zor olmadı. Çünkü, ihracatta kullanılan belgelerin ve formların küçük ayrıntılarda yapılan hatalar dahi şirketin altından kalkılamayacak kadar zor durumlarda kalmasına sebep olabilmektedir.
KAYNAKLAR
- Akat, Ömer, Uluslar arası Pazarlama Karması ve Yönetimi, 3. Baskı, Ekin Kitap Evi, Bursa, Mart 2001.
2. Alpar, Cem ve Ongun, M. Tüb; Dünya Ekonomisi Ve Uluslar arası Ekonomik Kuruluşlar, 3. Basım, Evrim Basım Yayın Dağıtım, İstanbul, 1988.
- Ataman, Ümit ve Sümer, Haluk, Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi, İsmail Akgün Vakfı Yayınları, İstanbul, 1993.
- Güven, Özcan İhracat İthalat İşlemleri, Es-Al Yayınları, İzmir, 1993.
- İTO, İhracat İşlemleri, İstanbul Ticaret Odası Yayını, İstanbul, 1993.
- Kozlu, Cem, Uluslar Arası Pazarlama, 4. Baskı, Türkiue İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1993.
- Seyidoğlu Halil, Uluslar arası Finans, Güzem Yayınları, İstanbul, 1994.
- Tumay Turhan, Mevzuat ve Teknik Yönleriyle İhracat, Yapı ve Kredi A.Ş., İktisadi Araştırmalar Bölüm Başkanlığı, İstanbul, 1986.
Yorum Gönder